Προτεραιότητα σε Ρωσία, Βρετανία και Γαλλία για τα οικόπεδα


Πριν από τον Δεκέμβριο του 2011 ο δεύτερος γύρος αδειοδότησης. Θα αφορά μονό 4-5 οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ
Πριν από το τέλος του 2011 η Κυπριακή Δημοκρατία θα είναι σε θέση να προκηρύξει το δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων για αριθμό θαλάσσιων οικοπέδων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Παράλληλα πρόθεση της κυβέρνησης είναι να γίνει τέτοιος «καταμερισμός» οικοπέδων έτσι ώστε να δημιουργείται πλέγμα «πολυεθνικών συμφερόντων» γύρω από την Κύπρο, το οποίο θα λειτουργεί ως ασπίδα τόσο για την ασφάλεια και σταθερότητα της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου όσο και για την ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία.
Πιο συγκεκριμένα, η Λευκωσία έχοντας την ευχέρεια να επιλέξει σε ποιες εταιρείες θα παραχωρηθούν τα δικαιώματα προσανατολίζεται στο να δοθεί «ισχυρή» προτεραιότητα σε εταιρείες βρετανικών, γαλλικών και κυρίως ρωσικών συμφερόντων.

Η διαδικασία αδειοδότησης μπορεί να γίνει είτε με διαγωνισμό είτε με κατ’ ευθείαν διαπραγμάτευση. Και με τους δύο τρόπους η Λευκωσία έχει την ευχέρεια να αδειοδοτήσει εταιρείες, οι οποίες δεν έχουν κάνει απαραίτητα την πλέον συμφέρουσα «αριθμητικά» προσφορά, μιας και επί διακυβέρνησης Τάσσου Παπαδόπουλου έγινε ο κατάλληλος χειρισμός έτσι ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία λόγω του Κυπριακού προβλήματος να έχει την ευχέρεια –επικαλούμενη λόγους εθνικού συμφέροντος και προστασίας– να μην είναι υποχρεωμένη να επιλέξει την πιο συμφέρουσα προσφορά, αφού έτσι θα υπήρχε για παράδειγμα ο κίνδυνος να δοθούν τα δικαιώματα σε εταιρείες τουρκικών συμφερόντων.
Ως εκ τούτου η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί στην πραγματικότητα να διαχειριστεί τις αδειοδοτήσεις με τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετούν τον αρχικό της στόχο, να δημιουργηθεί δηλαδή πλέγμα συμφερόντων μεταξύ Κύπρου και ισχυρών δυνάμεων, οι οποίες μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια της περιοχής και να λειτουργούν ως ασπίδα έναντι των τουρκικών απειλών.
Οι Εταιρείες
Η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή για θέματα Ενέργειας που συστάθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2011 (συμμετέχουν οι υπουργοί Εμπορίου Πραξούλα Αντωνιάδου, Οικονομικών Κίκης Καζαμίας, Εσωτερικών (Νεοκλής Συλικιώτης και Γεωργίας Σοφοκλής Αλετράρης) εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα, καθώς και τις προκαταρτικές ενέργειες που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε, σύμφωνα με άριστα ενημερωμένες πηγές, ο δεύτερος κύκλος αδειοδότησης να αρχίσει πριν από τον Δεκέμβριο του 2011.
Παράλληλα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές στο δεύτερο γύρο αδειοδότησης δεν θα συμπεριληφθούν όλα τα υπόλοιπα θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου (σύνολο είναι 13 οικόπεδα εκ των οποίων το ένα η «Αφροδίτη» και το οποίο έχει ήδη ανατεθεί στη Noble, η οποία βάσει του συμβολαίου θα πρέπει να επιστρέψει το 25% στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ως εκ τούτου τα διαθέσιμα οικόπεδα προς αδειοδότηση είναι 12 καθώς και το ένα τέταρτο της «Αφροδίτης»). Σύμφωνα με την ίδια πληροφόρηση η Λευκωσία προσανατολίζεται να προκηρύξει το δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων για συγκεκριμένο αριθμό οικοπέδων, με τις πηγές να κάνουν λόγο για τέσσερα με πέντε οικόπεδα.
Η προτεραιότητα, σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, θα δοθεί σε εταιρείες ρωσικών, βρετανικών και γαλλικών συμφερόντων. Ουσιαστικά μιλάμε για τις εταιρείες Gazprom (ρωσική και νούμερο ένα παγκοσμίως στο φυσικό αέριο), Total και Gaz de France (γαλλικών συμφερόντων), ενώ ενδιαφέρον επέδειξαν η αμερικανικών συμφερόντων Chevron και η νορβηγικών συμφερόντων Norway’s Statoil.
Το βέβαιο, σύμφωνα με άριστα ενημερωμένες διπλωματικές πηγές, είναι πως «υπάρχει βρετανικό ενδιαφέρον», ωστόσο παραμένει άγνωστο κατά πόσο το ενδιαφέρον επιδείχτηκε από τη βρετανική Shell, της οποίας την παρουσία ευνοεί η Λευκωσία, αφενός για να μη μείνει η Μεγάλη Βρετανία εκτός του παιχνιδιού στην περιοχή και αφετέρου ως «ένδειξη καλής πρόθεσης για διόρθωση των σχέσεων» λόγω του πλήγματος που δέχτηκαν από την «απότομη» διακοπή των συζητήσεων για προμήθεια φυσικού αερίου από τη συγκεκριμένη εταιρεία (ως γνωστό η Λευκωσία συζητούσε με τη Shell για 20ετές συμβόλαιο προμήθειας φυσικού αερίου για τις ανάγκες της Κύπρου).
Delek και συνεκμετάλλευση
Στο μεταξύ το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να αποφασίσει κατά πόσο αποδέχεται να παραχωρηθεί το 30% των δικαιωμάτων της «Αφροδίτης» στην ισραηλινή εταιρεία Delek. Όπως αποκάλυψε η «Κ» στις 28 Αυγούστου 2011, η ισραηλινή εταιρεία Delek θέλει να έχει ρόλο και μερίδιο στο οικόπεδο της Κύπρου «Αφροδίτη» και έχει ήδη συμφωνήσει με την Noble Energy για παραχώρηση του 30% των δικαιωμάτων, ωστόσο τον τελευταίο λόγο επ’ αυτού τον έχει η Λευκωσία. Παράλληλα άκρως σημαντικό είναι και το θέμα της συνεκμετάλλευσης.
Όπως έγραψε ξανά η «Κ», το κοίτασμα της «Αφροδίτης» δεν είναι κατά 100% κυπριακό αλλά εμπίπτει στη ζώνη συνεκμετάλλευσης με το Ισραήλ.
Αρχικώς θα υπάρξει διακρατική συμφωνία και ακολούθως συμφωνία μεταξύ των εταιρειών που έχουν τα δικαιώματα στις δύο πλευρές. Ωστόσο, για να προχωρήσει η συμφωνία συνεκμετάλλευσης θα πρέπει πρώτα να επιβεβαιωθεί ότι όντως υπάρχουν και είναι αξιοποιήσιμα τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της «Αφροδίτης».

Πάντως επ’ αυτού αλλά και ευρύτερα για το θέμα του φυσικού αερίου δεν αναμένεται ότι θα ανακοινωθεί οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Κύπρου –Ισραήλ κατά την επίσημη επίσκεψη του Προέδρου του Ισραήλ στη Λευκωσία, στις 3 Νοεμβρίου παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο θέμα θα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της επίσκεψης. Το πλέον πιθανό είναι ότι κατά την παρουσία του κ. Σιμόν Πέρες θα ανακοινωθεί συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της «Έρευνας και Διάσωσης», μια συμφωνία η οποία έχει τη δική της στρατηγική σημασία.
www.kathimerini.com.cy